Mae adroddiad annibynnol a gyhoeddwyd gan Cadwch Gymru’n Daclus yn dangos nad yw lefelau sbwriel a welir ar ein strydoedd wedi newid rhyw lawer ers y llynedd.

Mae Adroddiad diweddaraf Cymru Gyfan - ‘Pa Mor Lân yw ein Strydoedd?’ yn rhoi ‘cipolwg’ ar sbwriel a materion eraill yn ymwneud ag ansawdd yr amgylchedd lleol.

Mae’r adroddiad eleni’n amlygu presenoldeb plastigau y gellir eu hailgylchu sy’n cael eu taflu’n anghyfrifol ar ein strydoedd, yn cynnwys poteli diodydd a ganfuwyd ar 11.7% o’r strydoedd a arolygwyd.

Mae prif ganlyniadau eraill ar gyfer 2017-18 yn cynnwys y canlynol:

  • Sbwriel sy’n cael ei ollwng gan gerddwyr yw’r math mwyaf cyffredin o sbwriel o hyd
  • Cofnodwyd sbwriel yn ymwneud â smygu ar 80.3% o strydoedd
  • Cofnodwyd baw cŵn ar 8.6% o strydoedd – y ffigur isaf hyd yn hyn
  • Mae melysion (54.1%) a sbwriel bwyd brys (18%) ar lefelau tebyg i’r llynedd

Dywedodd Jemma Bere, Rheolwr Polisi ac Ymchwil i Cadwch Gymru’n Daclus:

Ar ôl gweld arwyddion addawol y llynedd, mae’r adroddiad hwn yn dangos bod lefelau sbwriel wedi aros yn wastad. Fel gwlad, ni ddylem dderbyn hyn – mae angen i ni gyd gydnabod effeithiau pellgyrhaeddol gollwng sbwriel a gofalu am ein hamgylchedd gyda’n gilydd.

Mae materion gwastraff a sbwriel wedi cael eu hamlygu’n sylweddol yn y cyfryngau dros y misoedd diwethaf, yn arbennig plastigau a deunydd pecynnu. Gall y rhain fynd i mewn i’n hamgylchedd morol ac achosi niwed sylweddol i ecosystemau yn ogystal ag effeithio’n negyddol ar ein cymunedau arfordirol agored i niwed.

Amcangyfrifwyd bod tua 80% o falurion morol yn dod o ffynonellau ar y tir, sy’n golygu nad yw’r mater yn gyfyngedig i ardaloedd arfordirol. Mae cyfran fawr o sbwriel daearol yn mynd i mewn i ddyfrffyrdd ac afonydd, naill ai trwy waredu’n uniongyrchol neu trwy sbwriel sy’n cael ei gludo gan law, fflachlif neu lwybrau carthion a allai, yn y pen draw, fynd i mewn i’r cefnforoedd.

Aeth Jemma ymlaen:

Gall graddfa’r broblem olygu bod yr her o fynd i’r afael â sbwriel morol yn ymddangos yn llethol, ond eto mae sawl ffordd y gall pawb gymryd rhan yn mynd i’r afael â’r mater hwn. O unigolion, busnesau, ysgolion a llywodraethau, gwyddom y gall camau bach wneud gwahaniaeth mawr. Y cam cyntaf yw sicrhau ein bod i gyd yn gwaredu ein sbwriel yn gyfrifol.

Bydd ‘Pa Mor Lân yw Ein Strydoedd?’, a ariennir gan Lywodraeth Cymru, yn cael ei lansio mewn fforwm cenedlaethol o randdeiliaid awdurdod lleol fydd yn trafod yr heriau a’r atebion i rai o’r materion a amlygir yn yr adroddiad.

Lawrlwytho’r adroddiad llawn yma

Ydych chi eisiau helpu i wneud gwahaniaeth? Mae amser i gymryd rhan yn ymgyrch Gwanwyn Glân Cymru eleni o hyd.

Levels of litter on our streets remain unchanged